G-40 Cehennemağzı Mağaraları, mitolojik ve tarihi kaynaklarda Acheron Nehri olarak adlandırılan, daha sonra Ayazma Çayı, Gavur deresi ve Limanbaşı Çayı olarak adlandırılan derenin oluşturduğu vadide yan yana sıralanmış üç mağaranın (Kilise mağarası, Herakleios mağarası ve Ayazma mağarası) ortak ve genel adıdır. Bu nedenle bu üç mağara Acheron Mağaraları olarak da bilinir. Birinci mağaranın (Kilise) zemini orijinal bitkisel ve geometrik motifli mozaiklerle döşenmiştir. Doğu duvarında küçük bir apsis açılmıştır ve önünde basamaklar bulunmaktadır. Kaynaklara göre mağaranın çok eski bir Hristiyan kilisesi olduğu ve İsa peygamberin havarilerinden olan Aziz Andreas ile bölgede yaşayan halk tarafından Hristiyanlığın yayılmasının ilk yıllarında gizli bir ibadet yeri olarak kullanıldığı belirtilmektedir. Yine burada Aziz Nicholas’a ait olduğu söylenen bir lahit bulunmaktadır.

İkinci mağara Cehennemağzı (Herkül, Herakles) mağarasıdır. Mağarada iki fil ayağı tarafından desteklenen ve toplam 400 m2'lik bir alanı kaplayan yaklaşık 100 m2'lik bir göl bulunur. Kaynaklarda 'Specus Herkül' olarak da geçen Herkül Mağarası, dar bir girişle yoldan 10-12 m yükseklikteki yamaçta yer almakta olup, yerel halk arasında 'Koca Yusuf Mağarası' veya 'Dımdım Mağarası' olarak da bilinir. Mağara, giriş seviyesinden 11 metre aşağıda olup, 60 metre uzunluğunda ve 8-24 metre genişliğinde toplam 400 m2'lik bir alanı kaplamaktadır. Bir büyük, bir küçük sütun ve ortasında derinliği yaklaşık 4 metre olan bir göl vardır. Mağaranın girişinin sağ tarafında duvar damlataşlarla kaplıdır. Mağaranın girişi yeraltına inmekte ve ismi Dor mitolojisinde yeraltı tanrısı Hades'in evi olarak geçmektedir. Herkül, insanın doğaya direnme ve saldırma konusundaki yenilmez gücünü sembolize eder. Herakles'in bütün işleri iyilik içindir. Doğanın insanların üzerine saldığı kötülüklerle savaşarak insanlığa hizmet eder. Pek çok macera yaşayan Herkül, çoğunu Eurystheus'un kötü niyetli isteklerini yerine getirmek zorunda olduğu için gerçekleştirir. Herkül, gücünü kontrol edemediği bir nöbet sırasında çocuklarını ve Iphicles'in iki çocuğunu ateşe atarak öldürür. Daha sonra gönüllü olarak sürgüne gider. Delphi kahini ona günahlarından arınması için Miken Kralı Eurystheus'a gitmesi, onun hizmetine girmesi ve her istediğini yapması gerektiğini söyler. Eurystheus, Herakles'ten on iki iş yapmasını ister. Bunların sonuncusu ve en zoru, Cehennemin bekçisi üç başlı köpek Kerberos'un Hades'in yer altı dünyasından kaçırılmasıdır. Herkül, Hermes ve Athena'nın yardımıyla hiçbir ölümlünün geri dönmediği ölüler diyarına iner. Üç başlı Kerberos'u alır ve onu dünyaya kaçırır. Eurystheus köpeği görünce korkar ve Herakles köpeği Hades'e geri götürür. Mitolojiye göre Herakles'in Kerberos'u kaçırmak için Hades'in ülkesine indiği yer Kdz.Ereğli'deki Cehennemağzı Mağaralarıdır.

Üçüncü mağara (Ayazma) ise yüzey alanı bakımından en büyüğüdür. İçerisinde yine bir göl bulunan mağaradaki su, antik çağlarda kutsal su alanı olarak kabul edilmiş ve kehanet ve ibadet amaçlı kullanılmıştır.

Cehennemağzı Mağaraları'nın yeryüzüne yakın katmanları, hava ile teması sonucu erimiş kayaçların sertleşmesiyle oluşan temel kaya yapısına sahip olup, yüzeye yakın magmatik kayaçların püskürmesiyle soğuyan ve sertleşen ekstrüzyonla oluşmuştur. Cehennemağzı Mağaraları bu doğal oluşum nedeniyle (mağaranın bulunduğu kayanın sertleşmesi) birincil mağaralar grubundan 'volkanik mağaralar' tipinde yer alır.